Morawiecki, Kornel

Huss, Katarzyna

oryginały dostępne na miejscu

wersja cyfrowa dostępna na miejscu

wersja cyfrowa dostępna w internecie

Narracja:

Historia rodziny (dziadek - warszawski tramwajarz, ojciec urodził się w Nawarzycach pod Jędrzejowem, był m. in. urzędnikiem kolejowym, majstrem na budowach sieci cieplnych, matka miała przedwojenną maturę, była urzędniczką, rodzice poznali się w Warszawie i wzięli ślub w styczniu 1939 r.); 01 ok. 1 min

Tradycje rodziny ojca (bracia i siostra ojca brali udział w konspiracji w Kieleckiem, odbijanie lokalnego więzienia, ojciec był w AK w Warszawie, w czasie Powstania próbował dostać się do Warszawy); 01 ok. 3 min

Wspomnienia z dzieciństwa na Kamionku w Warszawie (urodzenie się na ul. Mińskiej, zabawy na ulicy Kamionkowskiej); 01 ok. 6 min

Wspomnienia z okupacji (poczucie strachu, wywiezienie Kornela Morawieckiego i jego matki do rodziców ojca przed Powstaniem, pobyt w Kieleckiem do końca wojny, Niemcy w Rakowie częstujący czekoladą); 01 ok. 7 min

Gestapo poszukujące "Jędrusi" (uniknięcie represji); 01 ok. 9 min

Epizod z ul. Mińskiej (patrol żandarmerii niemieckiej); 01 ok. 10 min

Przebywanie w Rakowie razem z kuzynem; 01 ok. 11 min

Powojenna Warszawa (wyprawa z ojcem na Stare Miasto przez most pontonowy, morze gruzów, podziemia zburzonej katedry, przetrwanie domu rodzinnego i mieszkanie w nim do matury, chodzenie do szkoły przez pole pełne bunkrów, zabawy, niebezpieczeństwa powojennej Warszawy, trudne warunki mieszkaniowe, powojenny upadek obyczajów, wrogość wobec komunizmu wśród członków rodziny); 01 ok. 12 min

Szkoła podstawowa na ul. Skaryszewskiej (wcześniej był tam punkt selekcyjny w czasie okupacji; przedwojenni nauczyciele) i gimnazjum im. Mickiewicza (prawda o Katyniu); 01 ok. 18 min

Zabawy (nikt nie chciał być Niemcem); 01 ok. 20 min

Męska impreza w domu rodzinnym (oskarżenie kolegi ojca, że ożenił się z Niemką); 01 ok. 21 min

Przyjazd do Wrocławia na studia (miasto bliskie, bo zniszczone podobnie, jak Warszawa, wycieczka z Placu Grunwaldzkiego na Leśnicę - pola gruzów); 01 ok. 24 min

Przeszłość akowska ojca (przyznał się po 1956 r., rzeczywistość Pragi powojennej, stracone pokolenie, ukrywanie przeszłości); 01 ok. 25 min

Początkowe nadzieje związane z ustrojem komunistycznym (bieda, powszechne przeświadczenie, że Rosjanie byli wyzwolicielami, widoczna zmiana w porównaniu z okupacją niemiecką, stopniowe wprowadzanie komunizmu); 01 ok. 29 min

Negatywny stosunek rodziców do Partii; 01 ok. 32 min

Wysiłek odbudowy Warszawy; 01 ok. 33 min

Lektury młodzieńcze (powojenne lektury szkolne, przedwojenne książki przygodowe, nieformalny klub czytelniczy - pierwsze doświadczenie konspiracyjne, Sienkiewicz, Hemingway, Gombrowicz, ÄŒapek, poezja romantyczna - głównie Słowacki, czytanie ważniejsze, niż szkoła); 01 ok. 34 min

Nauczycielka fizyka, pani Jadwiga Wasilewska (jej ojciec organizował służbę zdrowia w II RP, wyrzucenie jej z wilczym biletem ze szkoły im. Emilii Plater, ukończenie fizyki na kompletach, jej siostra zginęła w "czarny poniedziałek" 1939 r., druga siostra zginęła w Powstaniu, brat zginął w Katyniu); 01 ok. 44 min

Rok 1953 (śmierć Stalina); 01 ok. 51 min

Rok 1956 i potem (wiec z Gomułką, pierwsze doświadczenie polityczne, pretensje ojca, że prymas Wyszyński zaleca udział w wyborach); 01 ok. 52 min

Wątek religijny (ksiądz na rekolekcjach w parafii Matki Boskiej Zwycięskiej na Kamionku, proboszcz Eugeniusz Dąbrowski, dr teologii, tłumacz Pisma Świętego na polski, uczestnictwo w duszpasterstwie akademickim, mimo młodego wieku, otrzymanie Pisma Świętego z dedykacją prymasa, lektura Ewangelii); 01 ok. 53 min

Czytanie pisma literackich, "Po prostu" i "Tygodnika Powszechnego"; 01 ok. 57 min

Poznanie księdza Stanisława Kluza we Wrocławiu (ksiądz organizacji "WiN", otrzymanie od niego wyboru pism Simone Weil, polemika z jej poglądem na temat słabości dobra); 01 ok. 58 min

Lektura "Zeszytów oświęcimskich" - wspomnień biskupa Kozłowieckiego, "Znaku" i "Więzi" (przekonanie, że zasady panujące w Auschwitz były wyjątkiem w dziejach); 01 ok. 1h 1 min

Pielgrzymki w latach 90. z księdzem Orzechowskim; 01 ok. 1h 3 min

1968 r. (nagonka na środowiska akademickie, antysemityzm, wyjazdy Żydów, tworzenie ulotek, pierwsza działalność opozycyjna, inwazja na Czechosłowację, ulotki i napisy na murach, grupa zaufanych pięciu osób, metoda tworzenia ulotki, plan rozrzucenia ulotek nad pochodem pierwszomajowym we Wrocławiu); 01 ok. h 5 min

Środowisko opozycyjne (wystąpienie Rady Wydziału w obronie studentów,  strajk na Politechnice Wrocławskiej), Jerzy Petryniak i jego doświadczenia z Poznania, pierwsze działania, zaufanie, pierwsze przesłuchanie przez SB); 01 ok. h 12 min

1970 r. (zrobienie kolejnej ulotki); 01 ok. 1 h 14 min

1979 r. - pielgrzymka Jana Pawła II do Polski (wyjazd do Warszawy, spotkania z osobami związanymi z KOR - em, przygotowanie biało - czerwonego transparentu "Wiara Niepodległość" i rozwieszenie go na Placu Zwycięstwa a następnie na Nowym Świecie, demonstracja przed KC, wyjazd z transparentem do Częstochowy, utrata transparentu, ukrycie się w klasztorze w Częstochowie); 01 ok. 1 h 15 min

Łatwość rozpoznania funkcjonariuszy SB podczas uroczystości kościelnych; 01 ok. 1 h 23 min

Zaginięcie jednego z kolegów, próba wydostania się z klasztoru biegiem, powrót do Wrocławia; 01 ok. 1h 24 min

Powstanie "Biuletynu Dolnośląskiego" (wpadka po wydaniu drugiego numeru,  konfiskata całego nakładu, zmiany organizacyjne w "Biuletynie", początek znajomości z Krzysztofem Gulbinowiczem, opis procesu drukowania); 01 ok. 1h 28 min

Spór z KOR - em w sprawie wojny w Afganistanie (propozycja wspólnego stanowiska opozycji w tej sprawie, wyjazd do Warszawy, odmowa ze strony KOR - u); 01 ok. 1h 32 min

Wprowadzenie "kosztu wydania" numeru "Biuletynu" w wysokości 20 zł (uniezależnienie finansowe pisma); 01 ok. 1h 35 min

Wydanie specjalne na 40. rocznicę zbrodni katyńskiej; 01 ok. 1h 36 min

Sierpień 1980 r. (ulotka związana ze strajkami, przedrukowanie 21 postulatów, początek rozdawania ulotek w tramwajach i autobusach, strajk w zajezdni MPK we Wrocławiu, poznanie Władysława Frasyniuka); 01 ok. 1 h 37 min

Ukrywanie się w latach 80. (kilkadziesiąt mieszkań); 01 ok. 1 h 40 min

Uczestnictwo w "Solidarności" (delegat na zjazd, "Solidarność" na uczelni); 01 ok. 1 h 42 min

Przyjazd do Wrocławia Jadwigi Wasilewskiej w latach 80.; 01 ok. 1 h 47 min

Pokolenie "szczęśliwców" (nie musieli ginąć; porównanie II wojny światowej, stalinizmu i kolejnego okresu Polski Ludowej); 01 ok. 1 h 51 min

Pęgów i "Kornelówka" (śmierć teściowej na początku lat 70., powstanie "Kornelówki" w 1972 r. i jej późniejsza rozbudowa, budowa studni); 02 ok. 1 min

Spotkania w "Kornelówce" (historyczne, edukacyjne, polityczne, życie towarzyskie, pożar w 1993 r., nowy dom); 02 ok. 5 min

Stan wojenny (przeświadczenie, że władze przygotowują akcję, wydawanie gazety plakatowej w listopadzie i grudniu 1981 r., wydawanie "Biuletynu Dolnośląskiego", rozwożenie najnowszego numeru); 02, ok. 8 min

Aresztowanie na 48 godzin za wydrukowanie w "Biuletynie" posłania do do zjazdu Solidarności przywiezionego z Moskwy i za wydrukowanie ulotki kierowanej do żołnierzy Armii Radzieckiej; 02 ok. 11 min

Kolejne rozprawy (termin wyznaczony na 15 grudnia 1981 r.); 02 ok. 12 min

Poranek 13 grudnia 1981 r. (rozpoczęcie ukrywania się, które trwało 6 lat, postanowienie o zaprzestaniu wydawania "Biuletynu Dolnośląskiego" - w zamian postanowienie o wydawaniu co dwa dni gazety zarządu regionu "Solidarności" pod tytułem "Z dnia na dzień", kolportowanie jej do zakładów pracy we Wrocławiu); 02 ok. 14 min

Zorganizowanie mszy za ojczyznę 13 stycznia 1982 r. w katedrze; 02 ok. 17 min

Tworzenie się konspiracji (przekonanie, że należy tworzyć struktury krajowe, rozszerzenie struktur na zakłady pracy); 02 ok. 18 min

Początek działań, które potem przejmie "Solidarność Walcząca" (nasłuch milicji i  SB, odszyfrowywanie, wydawanie komunikatów z nasłuchu); 02 ok. 21 min

Kwiecień 1982 r. (punkt zwrotny dla podziemia - powstanie TKK,  ukazanie się propozycji ugody społecznej pod egidą episkopatu - odrzucona przez władze, ugruntowanie przekonania, że należy walczyć); 02 ok. 23 min

Powstanie struktur niezależnych od "Solidarności" (trudna, niejednomyślna decyzja); 02 ok.  27 min

"Solidarność Walcząca"; 02 ok. 29 min

Niewykorzystanie pieniędzy zgromadzonych przez związek przed wprowadzeniem stanu wojennego; 02 ok. 31 min

Pierwszy sukces "Solidarności Walczącej" (wezwanie do złożenia kwiatów pod tablicą "Solidarności" w półrocze stanu wojennego, pojawienie się ludzi z kwiatami, rozpędzanie ich przez ZOMO); 02 ok. 32 min

Kolejne działania (manifestacja w rocznicę wydarzeń poznańskich, olbrzymia manifestacja 31 sierpnia 1982 r., walki z ZOMO); 02 ok. 34 min

Argumenty programowe "Solidarności Walczącej" (niepodległość, pokonanie komunizmu, artykuł "Nasza wizytówka" w grudniu 1982 r.); 02 ok. 37 min

Rozszerzanie się struktur na inne miasta i współpraca z innymi organizacjami; 02 ok. 38 min

Ukrywanie się, kilkadziesiąt mieszkań, aresztowania, zmiany w organizacji, struktury szkolne "Solidarności Walczącej"; 02 ok. 39 min

"Solidarność Walcząca" - jedyna organizacja głosząca upadek Związku Radzieckiego (przewidywania, że komunizm upadnie do połowy lat 90.); 02 ok. 44 min

Akcje malowania znaku "SW"; 02 ok. 46 min

Codzienność ukrywania się (zawsze w prywatnych mieszkaniach, u rodzin, różne środowiska); 02 ok. 47 min

Mieszkanie Władysławy Konstantynowicz (bardzo dobrze zakonspirowane); 02 ok. 49 min

Wchodzenie w konspirację ludzi udzielających schronienia; 02 ok. 51 min

Konieczność zaufania innym ludziom w działalności konspiracyjnej, próby infiltracji przez SB; 02 ok. 53 min

Strach przez udzielaniem pomocy "SW", aresztowania; 02 ok. 56 min

Wydawanie prasy podziemnej (różnice treści przekazywanych przez "S" i "SW"); 02 ok. 58 min

Prawdziwy rozpad imperium radzieckiego, tworzenie nowych państw, udział Polaków w tym procesie; 02, ok. 1 h 1 min

Krytyka przemian po upadku komunizmu (spadek produkcji przemysłowej i bieda, bezprawie); 02 ok. 1 h 2 min

Aresztowanie 9 listopada 1987 (zawiodła czujność konspiracyjna, przetransportowanie na lotnisko wojskowe i helikopterem do Warszawy); 02 ok. 1 h 4 min

Pół roku więzienia na Rakowieckiej w Warszawie, oskarżenie o przemyt nielegalnych materiałów, brak łączności z rodziną i adwokatem, plany ucieczki z więzienia; 02 ok. 1 h 6 min

Plan wyjazdu za granicę (porozumienie pomiędzy episkopatem a władzami, wyjazd do Rzymu i spotkanie z papieżem 3 maja 1988 r., powrót do Polski ze względu na strajki, zatrzymanie na lotnisku w Warszawie, umieszczenie w samolocie lecącym do Wiednia, wbicie do paszportu zakazu powrotu do Polski); 02 ok. 1 h 9 min

Zorganizowanie mieszkania w Wiedniu przez Wolną Europę; 02 ok. 1 h 15 min

Zwrócenie paszportu, umożliwienie powrotu do Polski, wyjazd do Londynu na zaproszenie rządu emigracyjnego, wyjazd do USA, Kanady i nielegalny powrót do Polski w końcu sierpnia 1988 r.; 02 ok. 1 h 16 min

Strajki przyśpieszyły decyzję o powrocie; 02 ok. 1 h 18 min

Różne pomysły na przekroczenie granicy; 02 ok. 1 h 19 min

Różni agenci SB w otoczeniu i wśród Polonii na Zachodzie; 02 ok. 1 h 20 min

Powrót do Polski na paszporcie kolegi; 02 ok.1 h 22 min

Rola "SW" przy transformacji (brak jednomyślności co do udziału w Okrągłym Stole); 02 ok. 1 h 29 min

Stosunek do Okrągłego Stołu (negatywna ocena negocjacji z komunistami, zabójstwa księży w tamtym czasie, nastroje antykomunistyczne w społeczeństwie); 02 ok. 1 h 30 min

Wybory 1989 r. (radość ze zwycięstwa, przekonanie, że powinno się ogłosić wolne wybory); 02 ok. 1 h 34 min

Opóźnione zmiany w Polsce; 02 ok. 1 h 35 min

Działalność po 1989 r. (ujawnienie się w 1990 r., założenie "Partii Wolności", nieudana próba zgłoszenia swojej kandydatury w wyborach prezydenckich 1990 r.); 02 ok. 1 h 36 min

Działalność po 2000 r. (kandydowanie do senatu i w wyborach prezydenckich w 2000 r.); 02 ok. 1h 41 min

Ocena "Solidarności Walczącej"; 02 ok. 1 h 43 min

JEDNOSTKA ARCHIWALNA o nazwie Kornel Morawiecki - relacja biograficzna

Ścieżka rekordu

Dane podstawowe